Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Vinh là các trường đi đầu và đã có những phương pháp phù hợp trong việc giảng dạy ngành Sư phạm Khoa học tự nhiên. Những phương pháp này giúp sinh viên có được sự hứng thú và đạt hiệu quả tốt nhất.

Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội

Theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, môn Khoa học Tự nhiên là môn học tích hợp nội dung từ các môn Vật lý, Hóa học và Sinh học, đòi hỏi giáo viên giảng dạy phải có kiến thức liên môn tích hợp. Trước nhu cầu thực tế ngày càng tăng, nhiều cơ sở giáo dục Đại học đã nghiên cứu và phát triển chương trình đào tạo giáo viên dạy môn Khoa học tự nhiên để đáp ứng tốt hơn yêu cầu này.

Tại Việt Nam, Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội là đơn vị đầu tiên tiên phong triển khai đào tạo cử nhân Sư phạm Khoa học tự nhiên từ năm 2019.

>>>> Xem ngay: Bộ Giáo dục giải thích lý do không cố định môn thi thứ 3 vào lớp 10

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Chí Thành - Trưởng khoa Sư phạm, Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết: Ngành Sư phạm Khoa học tự nhiên đang có nhiều lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.

Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với sự xuất hiện của môn Khoa học Tự nhiên ở cấp trung học cơ sở đã tạo ra một nhu cầu lớn về đội ngũ giáo viên được đào tạo chuyên sâu trong lĩnh vực này. Đây là cơ hội việc làm mở rộng cho sinh viên tốt nghiệp, với khả năng cạnh tranh vượt trội so với giáo viên đơn môn truyền thống trong việc giảng dạy môn học tích hợp.

Để giúp sinh viên tiếp cận hiệu quả với kiến thức mà không bị quá tải, thầy Thành chia sẻ rằng nhà trường đã thiết kế chương trình đào tạo dựa trên các phương pháp giảng dạy tích hợp tiên tiến từ các quốc gia như Hoa Kỳ, Singapore và Phần Lan – những quốc gia có nền giáo dục phát triển hàng đầu thế giới.

Chương trình đào tạo ngành Sư phạm Khoa học tự nhiên được xây dựng dựa trên việc đối sánh với các chương trình đào tạo cử nhân sư phạm trong nước. Đồng thời, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, chuẩn AUN-QA, cũng như các quy định của Đại học Quốc gia Hà Nội về thiết kế chương trình.

Về cấu trúc, chương trình gồm ba khối kiến thức chính: khối kiến thức chung (chiếm 25%), khối kiến thức chuyên môn về Vật lý, Hóa học, Sinh học (chiếm 45%) và khối kiến thức về nghiệp vụ sư phạm (chiếm 30%).

Trong khối kiến thức chuyên môn, Vật lý, Hóa học và Sinh học được phân bổ đồng đều, giúp sinh viên tích lũy đầy đủ kiến thức nền tảng của từng lĩnh vực mà không bị thiên lệch. Đặc biệt, chương trình bao gồm 10 tín chỉ dành cho các học phần tích hợp liên môn, tạo nền tảng vững chắc cho việc giảng dạy môn Khoa học Tự nhiên theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.

Khối kiến thức về nghiệp vụ sư phạm đặc biệt nhấn mạnh rèn luyện khả năng kết nối và tích hợp kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau. Sinh viên sẽ được thực hành giảng dạy thông qua mô hình thực tập sư phạm tiên tiến với ba đợt thực tập tại các trường phổ thông vệ tinh tại Hà Nội.

Bên cạnh đó, chương trình cũng chú trọng phát triển phương pháp dạy học sáng tạo theo định hướng STEM, giúp sinh viên thiết kế những bài giảng linh hoạt, giàu tính liên ngành. Từ đó, khuyến khích và kích thích tư duy khoa học cho học sinh. Các hoạt động thực hành và thí nghiệm được tích hợp xuyên suốt trong quá trình đào tạo, giúp sinh viên vận dụng kiến thức vào thực tiễn giảng dạy một cách hiệu quả.

Đại học Vinh

Trường Đại học Vinh, ngành Sư phạm Khoa học tự nhiên bắt đầu được tuyển sinh và đào tạo từ năm 2024.

Theo chia sẻ của Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Đức Giang – Trưởng khoa Hóa học, Trường Đại học Vinh, nhằm xây dựng chương trình đào tạo ngành Sư phạm Khoa học tự nhiên đáp ứng nhu cầu thực tiễn, nhà trường đã tiến hành khảo sát yêu cầu về nguồn nhân lực giảng dạy môn Khoa học tự nhiên tại các trường trung học cơ sở. Qua đó, nhà trường xác định các phẩm chất và năng lực cần thiết của giáo viên để phù hợp với Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, làm cơ sở để xây dựng mục tiêu và chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo.

>>>> Xem ngay: Nếu bỏ xét tuyển sớm thì các kỳ thi ĐGNL, ĐGTD, V-SAT bị ảnh hưởng như thế nào?

Đặc biệt, Trường Đại học Vinh đã ứng dụng mô hình tiếp cận CDIO trong việc thiết kế và phát triển chương trình đào tạo ngành Sư phạm Khoa học tự nhiên. Đây là mô hình đào tạo tiên tiến, được nhiều trường Đại học trên thế giới áp dụng, nhằm phát triển kỹ năng và năng lực nghề nghiệp của người học để đáp ứng nhu cầu xã hội.

Theo đánh giá từ thực tế, thầy Giang cho biết đội ngũ giáo viên hiện tại giảng dạy môn Khoa học tự nhiên chủ yếu được đào tạo đơn môn ở bậc Đại học (Vật lý, Hóa học, Sinh học) hoặc song môn ở bậc cao đẳng (Hóa – Sinh, Sinh – Hóa), do đó hầu hết không đủ khả năng để giảng dạy toàn bộ các chủ đề trong môn Khoa học tự nhiên.

Ngoài ra, việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên dạy môn Khoa học tự nhiên hiện nay chưa đáp ứng được yêu cầu dạy học tích hợp. Điều này cho thấy nhu cầu về giáo viên dạy môn Khoa học tự nhiên tại các địa phương đang rất lớn. Do đó, cơ hội việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp ngành Sư phạm Khoa học tự nhiên sẽ rất rộng mở.

Nhờ vào những nỗ lực này, trong những năm gần đây, ngành Sư phạm Khoa học tự nhiên đã dần khẳng định được vị thế và đảm bảo tuyển sinh đủ chỉ tiêu, với chất lượng đầu vào ngày càng được nâng cao. Đặc biệt, tỷ lệ sinh viên có việc làm đúng ngành sau khi tốt nghiệp đạt trên 90%, góp phần làm tăng sức hấp dẫn của ngành học đối với thí sinh và phụ huynh.