Dị ứng thuốc là trường hợp cơ thể không dung nạp được với thuốc uống, chích, thoa vào cơ thể khiến cho các biểu hiện phản ứng quá mức, bất thường và có thể gây hại cho sức khỏe người dùng.

Dị ứng thuốc

Dị ứng thuốc sẽ không phụ thuộc vào liều lượng nên sẽ xảy ra dị ứng ngay cả khi dùng thuốc đúng liều, ngay cả khi dùng với liều thấp. Tùy thuộc vào cơ địa của người dùng mà có thể dị ứng với những loại thuốc khác nhau, trường hợp dị ứng thuốc nặng, người dùng thuốc bị sốc thuốc sẽ gọi là choáng phản vệ. Trên thực tế thì tình trạng này chỉ xảy ra cơ địa bệnh nhân bị dị ứng với một thành phần nào đó trong thuốc nên khi sử dụng cơ thể sẽ phản ứng lại. Người bệnh có thể bị dị ứng khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào, kể cả vitamin. Những trường hợp dị ứng nặng hoặc bị sốc phản vệ do thuốc sẽ gây ảnh hưởng đến tính mạng.

Có một số loại thuốc thường xuyên gây ra dị ứng cho bệnh nhân như thuốc kháng sinh, thuốc gây tê, thuốc giãn cơ, thuốc ngủ, thuốc có chứa paracetamol… Tùy thuộc vào từng mức độ khác nhau mà sẽ có những triệu chứng nhận biết khác nhau đa phần sẽ là những dị ứng xuất hiện ở trên da như mẩn đỏ, ngứa ngáy…

>>>> Mách bạn: Các cách sử dụng thuốc kháng sinh hiệu quả để bảo vệ sức khỏe

Các triệu chứng khi bị dị ứng thuốc

Khi cơ thể tiếp xúc hoặc sử dụng thuốc gây dị ứng ở mỗi người bệnh sẽ có sự khác nhau. Một số các triệu chứng của bệnh như:

Nổi mẩn đỏ

Xuất hiện vết ban sẩn, ban dạng sởi tạo ra thành từng mảng gây cảm giác khó chịu, ngứa ngáy. Những triệu chứng này sẽ xuất hiện sau khi bệnh nhân đã sử dụng thuốc khoảng 1 tuần hoặc có thể kéo dài đến vài tuần.

Nổi mề đay 

Đây là triệu chứng ban đầu của các trường hợp dị ứng thuốc. Tất cả các loại thuốc đều gây ra tình trạng này như huyết thanh, chống viêm, giảm đau, hạ sốt…

Tình trạng nổi mề đau sẽ xuất hiện ngay sau khi dùng thuốc từ 5 - 10 phút hoặc trong vài ngày tùy thuộc cơ địa của từng người.

Trường hợp nghiêm trọng hơn kèm theo tình trạng nổi mề đay kèm theo triệu chứng chóng mặt,  đau bụng, đau khớp, phát sốt, mệt mỏi…

Hồng ban đa dạng kèm theo bọng nước

Đây là triệu chứng dị ứng nguy hiểm và có thể xuất hiện sau khi dùng thuốc sau khoảng vài giờ sử dụng hoặc nhiều ngày sau đó.

Bên cạnh đó người bệnh sẽ  cảm thấy nóng rát, mệt mỏi, nổi ban đỏ kèm theo bọng nước ở những vùng da như bộ phận sinh dục, miệng, mắt,  họng… sau đó sẽ phát triển gây ra tình trạng viêm loét hoặc hoại tử niêm mạc ở những vùng da đó. Có thể kèm theo các tổn thương gan thận.

Phù Quincke

Phù Quincke là tình trạng sưng phù cục bộ ở phần dưới da khiến cho người bệnh cảm thấy đau nhức, ngứa ngáy và như mề đay khổng lồ. Các triệu chứng này sẽ xuất hiện ở vùng da mỏng như bụng, xung quanh mắt, bộ phận sinh dục, các chi… các triệu chứng khác đi kèm như đau đầu, buồn nôn, sưng to, ho khan, khó thở, thiếu máu, sắc da tím tái nếu kéo dài trong suốt một thời gian sẽ dẫn đến tử vong.

Phù Quincke biểu hiện ở họng, thanh quản sẽ là tình trạng nguy hiểm nhất và gây ra hoa khan, khó thở, mất máu, tím tái. Nghiêm trọng hơn có thể làm co thắt khí quản khiến cho bệnh nhân bị nghẹt thở hơn nếu không được chữa trị nhanh chóng và cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.

Hoại tử thượng bì nhiễm độc

Đây được xem là một trong số những biểu hiện cho thấy tình trạng dị ứng thuốc nặng và triệu chứng này sẽ nảy sinh sau khi bệnh nhân sử dụng thuốc có chứa các thành phần dị ứng trong khoảng vài giờ, vài ngày, vài tuần. Kèm theo triệu chứng hoại tử thượng bì nhiễm độc sẽ là tình trạng sốt cao, mệt mỏi, ngứa phát ban, lớp thượng bì tách khỏi da.

Khi bị dị ứng thuốc cần làm gì?

Theo chia sẻ của bác sĩ chuyên khoa thì những trường hợp dị ứng nhẹ có thể tự theo dõi tại nhà vì sẽ hết sau khoảng vài giờ, vài ngày nếu ngưng sử dụng thuốc. Những trường hợp  bị dị ứng thuốc nghiêm trọng có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trong hơn cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và có cách điều trị kịp thời.

Ngoài ra người bệnh cần đến các cơ sở y tế  gần nhất để được can thiệp kịp thời nếu xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng của dị ứng thuốc như:

Những người bệnh gặp khó khăn khi nói, giọng khàn, phế quản có dấu hiệu co thắt, thở khò khè.

Bị phù nề thanh quản kèm theo triệu chứng ngứa cổ họng, thở khò khè.

Người bệnh bị sưng phổi, cổ họng, lưỡi, môi kèm theo triệu chứng buồn nôn, đau bụng.

Người bệnh cần ghi nhớ các loại thuốc gây ra dị ứng cho cơ thể và thông báo cho bác sĩ biết các loại thuốc đã từng bị dị ứng trước đó hoặc liệt kê những loại thuốc bạn đang sử dụng bao gồm cả thuốc được kê đơn, không được kê đơn, thực phẩm chức năng để từ đó bác sĩ sẽ sử dụng loại thuốc khác thay thế cho điều trị bệnh.

Các biện pháp phòng ngừa dị ứng thuốc

Để hạn chế các dị ứng thuốc có thể xảy ra mọi người cần tự chủ động dự phòng bằng những quy tắc dưới đây như:

• Không nên tự sử dụng thuốc, uống thuốc theo đúng sự hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Những trường hợp mua theo đơn thuốc của người khác để tự điều trị bệnh nhưng cần điều trị theo đúng cơ địa, sức khỏe không nên quá lạm dụng.
• Chỉ nên sử dụng theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa và tuân thủ theo đúng chỉ định bác sĩ chuyên khoa.
• Trường hợp dùng thuốc và bị dị ứng thì tuyệt đối tránh xa loại thuốc đó không nên sử dụng lặp lại.
• Đi thăm khám bệnh bạn hãy thông báo cho bác sĩ biết những loại thuốc đang được kê đơn, không được kê đơn và các thực phẩm chức năng để loại bỏ những thành phần có thể gây dị ứng cho cơ thể.

Với bài viết trên đây, hy vọng bạn đọc hiểu rõ hơn về những triệu chứng cơ thể do tình trạng dị ứng thuốc gây ra. Tuy nhiên những thông tin ở trên chỉ mang tính chất tham khảo, mọi người cũng xác định được dị ứng thuốc khi nào cần đến viện để điều trị sớm, phòng ngừa những tình huống xấu có thể xảy ra. 

Trường Cao Đẳng Y Dược Sài Gòn tổng hợp